ADL-Cluster Herentals

De opdracht die geformuleerd werd door de NV Eigen Haard voor het bouwen van een ADL-cluster (afkorting voor: Activiteiten van het Dagelijks Leven) met ongeveer 40 à 50 woonentiteiten op de site van de Gagelstraat in Herentals, bleek een complexe opgave. Het bouwprogramma vraagt een eerder modernistische oplossing die zich echter dient in te passen in een landelijke verkaveling met kleine korrel.

Vanuit de analyse van de omgeving, de plek en het bouwprogramma werd een oplossing gevonden in het concept van het ‘ensemble’. Een ‘ensemble’ bestaat uit verschillende fragmenten die door hun onderlinge relatie een zekere ruimtelijke samenhang vertonen. Dankzij deze ruimtelijke samenhang kunnen verschillende types onderscheiden worden, zoals vierkantshoeves, begijnhoven, kloosters, landloperskolonies, tuinwijken…In het ontwerp wordt de ADL cluster beschouwt als een ensemble met één adres en één identiteit, opgebouwd uit een genereuze poortdoorgang, vier vleugels en een binnenkoer. Typologische inspiratie werd gehaald uit de 19e eeuwse Phalenstère van Charles Fourier als een utopisch woonmodel in het landschap.

De ‘poort’ wordt gekarakteriseerd door een luifel die de typerende hellende dakvorm van het volume verdertrekt. Op deze manier past het volume zich in de fijne korrel van de rustige woonwijk in, en vermijdt dat het nieuwe volume als een massieve blok wordt ervaren. Met de uitnodigende poort verankerd de nieuwe wooncluster zich in de bestaande wijk en omgekeerd. Deze doorsteek laat bovendien voldoende licht en lucht door naar de binnenkoer, en biedt zicht op het frisse, lichte metselwerk aan de binnenzijde. Aan de buitenzijde refereert het roodbruine gevelmetselwerk opnieuw naar de nabije omgeving.

Alle wooneenheden worden via de binnenkoer ontsloten, die daardoor het ‘samen’-wonen benadrukt. Twaalf ADL-appartementen worden verspreid doorheen het volume geplaatst, de overige 32 appartementen voorzien voor ‘levenslang wonen’. Deze kunnen op termijn ook ingericht worden tot ADL-appartement. Het volume heeft drie lagen, op de vier hoeken worden er dakappartementen voorzien onder de dakhelling. Circulatieruimtes zijn ingericht in de duidelijk leesbare zone tussen de kopgevels van de vier woonvleugels. De omsloten binnenkoer heeft een semi-publiek karakter en staat rechtstreeks in verbinding met de Gagelstraat en biedt ook de toegang aan de ADL centrale en de commerciële ruimte.